کشور ایران، به‌دلیل پایین بودن هزینه‌های مستقر کردن تجهیزات استخراج مانند هزینه‌ی انرژی و همچنین آب‌‌وهوای مناسب توانسته کشوری پیشرو در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال باشد و از سویی دیگر خود را میان کشورهای برتر در حوزه‌ی رمز ارزهای دیجیتال جای دهد. برای مثال در ایران با ۳ دلار استخراج بیت کوین انجام می‌شود. حال در این مقاله، ما سعی کردیم تا رتبه‌ی ایران در بازار رمز ارزها را از نظر جمعیت، وضعیت قوانین و مقررات، جامعه‌ی فعالین، نرخ هَش ریت در ایران، صرافیهای ارز دیجیتال و شرکت‌های دانش بنیان بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
جایگاه ایران در بازار ارزهای دیجیتال
برای بررسی جایگاه ایران در بازار ارزهای دیجیتال پارامترهای مختلفی مانند جامعه‌ی فعالین در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال و همچنین جمعیت آن‌ها، وضعیت قوانین و مقررات، نرخ هَش ریت، تیم‌های دانش بنیان فعال در حوزه‌ی بلاک چین و صرافیهای ایرانی وجود دارند. در ادامه ما این پارامترها را بیشتر توضیح و شرح داده‌ایم.
جامعه فعالین ارزهای دیجیتال و تعداد جمعیت آن‌ها
جامعه‌ی فعالین ارزهای دیجیتال و تعداد جمیعت آن‌ها یکی از ملاک‌های بررسی رتبه‌ی ایران در بازار رمز ارزهاست. بر اساس آمار به‌دست آمده تاکنون بیش از ۱۲ میلیون ایرانی پا به عرصه‌ی ارزهای دیجیتال گذاشته‌اند که تنها ۷۷ درصد آن‌ها قصد سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول خود را داشتند. از سویی دیگر ۱۵ درصد افراد این‌کار را بهعنوان حرفه و شغل، ۳ رصد برای کنجکاوی و سرگرمی، ۳ درصد دیگر برای حمایت از تکنولوژی، یک درصد برای جابه‌جا کردن پول به‌صورت بین‌المللی و ۱ درصد باقی‌مانده با هدف پرداخت و خرید وارد این بازار شده‌اند.
همچنین اعلام شده ۸۸ درصد کاربران، رمز ارزهای خود را از طریق پلتفرم‌هایی که برای خرید و فروش آنلاین هستند تهیه می‌کنند؛ از سویی دیگر ۵ درصد از طریق صرافیهای فیزیکی، ۴ درصد با استخراج، ۲ درصد با دریافت از دوستان و آشنایان و یک درصد باقی‌مانده از طریق فروش و ارائه‌ی خدمات و محصولات رمز ارزهای دیجیتال به‌دست آورده‌اند.
وضعیت قوانین و مقررات
یکی دیگر از معیارهایی که برای ارزیابی جایگاه ایران در بازار ارزهای دیجیتالی وجود دارد، وضعیت قوانین و مقررات مرتبط با ارزهای دیجیتال است. دولت کشور ایران در رابطه با خرید و فروش، صرافیها و ماینینگ قوانین و مقررات خاصی را وضع کرده؛ هرچند در این میان خبری از ممنوعیت خرید و فروش ارزها وجود ندارد. اگرچه کشور ایرن در این رابطه موضع مشخص و صد درصدی مشخص نکرده است.
قوانین خرید و فروش ارزهای دیجیتال
در این میان برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال قوانینی وضع شده‌اند. برای مثال ارزهای دیجیتال را نمی‌توان بهعنوان یک ابزار پرداخت در نظر گرفت و بانک مرکزی در رابطه با صدور و انتشار رمز ارزها هیچ مسئولیتی ندارد. از سویی دیگر، شما تنها می‌توانید در صرافی‌هایی که قوانین و مقررات آن‌ها در بخش الزامات عمومی صرافیها وجود دارد برای خرید و فروش ارزها اقدام کنید. در این میان، برای افراد حقیقی و حقوقی توسعه‌ی کیف پول رمز ارز با در نظر گرفتن قوانین و مقررات مرتبط با بخش کیف پول رمز ارزها مانعی وجود نخواهد داشت.
قوانین ماینینگ ارزهای دیجیتال
چه عواملی باعث ممنوعیت ماینینگ ارزها دیجیتال در ایران شد؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت مصرف بالای برق دستگاه‌های استخراج رمز ارز و ماینرها باعث ممنوعیت ماینینگ شد، اما در سال ۱۳۹۸ توسط معاون اول رئیس جمهور استخراج رمز ارزها به‌طور کامل قانونی اعلام شد؛ البته استفاده از دستگاه‌های استخراج تنها بر اساس آیین‌نامه و دریافت مجوز از سوی وزارت صمت مجاز است. در صورتی که بر خلاف قوانین عمل شود، اشتراک برق آن‌ها قطع شده و دستگاه‌ها توسط نیروی انتظامی توقیف شده و پیگرد قانونی و قضایی دارد.
قوانین صرافیها در ایران
لازم است بدانید برای صرافیها در ایران نیز قوانین خاصی وجود دارند؛ تمامی مسئولیت‌های مربوط به معاملات برعهده فرد سرمایه‌گذار است و در این میان فقط صرافی‌هایی که از سوی بانک مرکزی مجوز دارند، پس از احراز شرایط اعلام شده توسط بانک مرکزی می‌توانند فعالیت کنند و خدمات خود را ارائه دهند. در صرافیهای مجاز سقف تبدیل ریال به ارز دیجیتال، برخلاف مقررات عمومی قوانین ارزی است.
مالکان صرافی مسئولیت ملاحضات امنیتی صرافیهای ارز دیجیتال و صحت عملکرد آن‌ها را بر عهده دارند. جالب است بدانید فهرست ارزهای قابل مبادله در صرافیها را بانک مرکزی اعلام و مشخص می‌کند. همچنین مبارزه با پولشویی و شناسایی مشتریان نیز برعهده صرافی‌هاست و اطلاعات مربوط به دلایل خرید و فروش، مشتریان و منشاء معاملات پس از آنکه در صرافی ثبت شدند، باید در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرند.
شرکت‌های دانش بنیان
برای بررسی‌های بیشتر در مورد رتبه‌ی ایران در بازار رمز ارزها میتوان به سراغ شرکت‌های دانش بنیان رفت. تاکنون شرکت‌های بسیاری در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال و بلاک چین‌ها شروع به فعالیت کرده‌اند؛ برای مثال «شرکت سیتکس» یکی از شرکت‌های فعال ایرانی در حوزه‌ی ارزهای دیجیتالی و بلاک چین‌ها است.
این شرکت بخشی از فعالیت خود را به ماینینگ، آموزش راهکارهای مبتنی بر بلاک چین، آموزش و تحلیل در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال و … اختصاص داده است. همچنین شرکت سیتکس در سال ۱۳۹۸ با توجه به نیازهای جامعه و تکیه بر دانش و تجربه‌ی خود در این زمینه، یک صرافی ارز دیجیتال راه‌اندازی کرد. متاسفانه به‌دلیل نبود بسترهای مناسب، عدم پیشرفت اکوسیستم رمز ارزها احتمال اینکه افراد سرمایه‌های خود را به سوی بسترهای خارجی سوق دهند را افزایش داده است.
صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی
همان‌طور که قبلاً ذکر کردیم، کشور ایران جزء کشورهای برتر در زمینه ارزهای دیجیتال است و همچنین سهم بالایی از بازار رمز ارزها را به‌خود اختصاص داده است. حال با توجه به رشد جمعیت کاربران سرمایه‌گذار در این حوزه، وجود صرافیهای معتبر که بتوانند خدمات مفیدی را به کاربران ایرانی ارائه دهند از اهمیت بسیاری برخوردار شده‌اند. برای ویژگی‌های یک صرافی خوب و معتبر میتوان به حجم معاملات بالا، امنیت قابل قبول، میزان کارمزد مناسب، مبلغ واریز و برداشت رمز ارز و … اشاره کرد.
در این میان تحریم‌های اعمال شده علیه کشور ایران، یکی دیگر از دلایل به‌وجود آمدن صرافیهای متعدد است؛ زیرا این تحریم‌ها باعث شده تا کاربران با محدودیت و مواجه شدن با چالش‌های متعددی مانند VPN، تسلط به زبان انگلیسی و … نتوانند به صرافیهای خارجی دسترسی داشته باشند؛ این امر باعث شده تا افراد برای سهولت کار به سراغ صرافیهای داخلی چون برتر پرداخت بیایند. تمام مواردی که ذکر کردیم، باعث شده‌اند تا صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی را بتوان بهعنوان معیاری برای بررسی رتبه‌ی ایران در بازار رمز ارزها در نظر گرفت.
نرخ هَش ریت ایران
کشور ایران از نظر میزان استخراج بیت کوین رتبه‌ی پنجم جهانی را به خود اختصاص داده است. در این بین کشور چین رتبه‌ی اول، آمریکا در رتبه‌ی دوم، قزاقستان و روسیه در جایگاه‌های بعدی و ایران در رتبه پنجم است؛ البته وجود زمین وسیع برای ماین کردن، هزینه برق پایین، نیرو کار ارزان و متخصصان فراوان در حوزه‌ی رمز ارزها باعث شده‌اند تا ایران در این رتبه قرار بگیرد.
کلام پایانی
کشور ایران علاوه بر این که به دنبال قانونی کردن استخراج ارزهای دیجیتال است، از جمله کشورهایی محسوب می شود که به دنبال ساخت یک ارز دیجیتال بومی و مخصوص به خود می باشد و این رمز ارز قرار است که بر پایه ریال طرح ریزی شود. البته آینده بازار ارزهای دیجیتال در ایران بستگی به چندین مولفه دارد که از جمله می توانیم به وضعیت برق، سیاست های داخلی ایران، مواد و تجهیزات استخراج، سرعت العمل مسئولان مربوط به این حوزه در راستای تسهیل و راه اندازی شبکه های مربوطه اشاره کنیم.
سوالات متداول؟
1.تعداد کاربران رمز ارز در ایران چقدر است؟
به طور تقریبی بیش از 12 میلیون ایرانی در حال حاضر در بازار ارزهای دیجیتال فعال هستند.
2.زیرساخت رمز ارز ها در ایران به چه صورت است؟
رشد صرافیهای ایرانی، پلتفرم‌های معاملاتی و استارت‌آپ‌های فعال در حوزه رمز ارز، نشان‌دهنده توسعه زیرساخت‌های این بازار در ایران است.
3.رتبه ایران در ارز های دیجیتال چند است؟
تعیین رتبه دقیق ایران در بازار رمز ارز کار پیچیده‌ای است، چرا که فاکتورهای مختلفی در این رتبه‌بندی دخیل هستند و منابع گوناگون، آمار متفاوتی ارائه می‌کنند.
