یکی از دغدغههای کاربران ارزهای دیجیتال، پیدا کردن محیطی امن برای انجام معاملات ارزهای دیجیتال و نگهداری داراییهای آنهاست. در بدو تولد کریپتوکارنسیها، گفتوگوها و مبادلات در بستر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی انجام میشد، ولی کم کم نهادهای واسطه تحت عنوان صرافی های ارز دیجیتال یا صرافی های غیرمتمرکز وارد این حوزه شدند تا دغدغه کنترل کاربران بر داراییها، امنیت، حریم خصوصی و از همه مهمتر غیرمتمرکز بودن را برطرف کنند. اما صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی های غیرمتمرکز نسل جدیدی از صرافی های دیجیتال هستند که در این مقاله قصد داریم به بررسی نحوه عملکرد این صرافیها، انواع آنها، تفاوت میان صرافی های غیر متمرکز با صرافی های عادی و ارائه لیست صرافی های غیر متمرکز بپردازیم؛ با ما همراه باشیم.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) یک پلتفرم مبتنی بر وب است که فرایند معامله ارزهای دیجیتال در آن دقیقاً مانند صرافی های سنتی انجام میشود، با این تفاوت که کلیه خرید و فروشها به صورت خودکار و بدون نیاز بهواسطه یا مجوز و روی بلاکچین انجام میشود. در یک صرافی غیرمتمرکز داراییهای دیجیتال بدون واسطه بین خریداران و فروشندگان مبادله میشود. به همین دلیل است که گفته میشود صرافی های غیرمتمرکز همتا به همتا هستند. این صرافیها چند ویژگی منحصر به فرد دارند:
صرافی های غیرمتمرکز نیاز به طی مراحل احراز هویت ندارند
اغلب ما ورود به دنیای ارزهای دیجیتال را با ساخت حساب کاربری، ارسال اطلاعات فردی، تأیید اطلاعات، گذراندن مراحل احراز هویت و واریز پول از حساب بانکی تجربه کردهایم. این روند در صرافی های معمولی کاملاً عادی است، اما در مورد صرافی های غیرمتمرکز اینطور نیست. در صرافی های غیرمتمرکز نیازی به طی مراحل احراز هویت نیست، بلکه فقط کافیست کیف پول الکترونیک شما به پلتفرم صرافی متصل شود.
پلتفرمهای غیرمتمرکز برخلاف صرافی های متمرکز غیر امانی هستند
صرافی های غیرمتمرکز این امکان را به کاربران میدهند که حین استفاده از این پلتفرمها اختیار کلیدهای خصوصی و داراییهای خود را به طور کامل داشته باشند. در واقع در این صرافیها ارزهای دیجیتال شما در کیف پول خودتان نگهداری میشود و فقط زمانی که به تراکنش نیاز داشته باشید، از طریق همان کیف پول آن را تأیید یا منتقل میکنید.
صرافی های غیرمتمرکز نهاد مرکزی ندارند
پلتفرمهای غیرمتمرکز بر پایه قراردادهای هوشمند خودکار فعالیت میکنند. این قراردادها هستند که تراکنشها را پیگیری و در بلاکچین ثبت میکنند. البته این سیستم در همه صرافی های یکسان نیست. بعضی از صرافیهای غیرمتمرکز دقیقا مانند یک صرافی ارز دیجیتال همچنان سیستم سفارش سنتی را در کنار پروتکل نقدینگی استفاده میکنند.
نحوه کار صرافی های غیرمتمرکز
برای اینکه با نحوه عملکرد صرافی های غیر متمرکز آشنا شویم، لازم است باید انواع صرافیها را بشناسیم. بهطور کلی صرافی های غیرمتمرکز در ۳ گروه دسته بندی میشوند؛ صرافی های بازار ساز خودکار، صرافی های با دفتر سفارشها و تجمیع کننده صرافی های غیرمتمرکز.
✔ صرافی های بازار ساز خودکار
در این نوع صرافیها از قراردادهای هوشمند برای حل مشکل نقدینگی استفاده میشود. صرافی های بازار ساز خودکار مبتنی بر بلاکچین هستند و اطلاعات لازم را از صرافیها و پلتفرمهای دیگر گردآوری میکنند. آنها قیمتهای ارزهای دیجیتال مبادلهای را از طریق ابزارهایی مانند اوراکل بلاکچین استخراج میکنند.
✔ صرافی های غیرمتمرکز دارای دفتر سفارش
در این صرافیها همه سفارشات خرید و فروش در یک جا جمعآوری میشود. در این صرافیها به کاربران این امکان داده میشود که از دارایی دیگران تحت عنوان وام استفاده کنند تا موقعیت معاملاتی خود را افزایش و بهبود ببخشند.
✔ تجمیع کنندههای صرافی های غیرمتمرکز
این صرافیها چندین پروتکل و مکانیسم را با هم در یک پلتفرم جمع کردهاند تا مشکل نقدینگی را رفع کنند. صرافی های تجمیع کننده فرصتی را فراهم میکنند تا کارمزد تبادل ارز و قیمت توکنها بهینه باشد و در کوتاهترین زمان ممکن معاملات ارزی صورت گیرد.
تفاوت صرافی غیرمتمرکز با صرافی های متمرکز
شاید برایتان جالب باشد که بدانید صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز چه تفاوتهای با هم دارند. بهطور کلی صرافی های غیرمتمرکز با این هدف راهاندازی شدند که سیستم توسط کاربران و تأمین کنندگان نقدینگی اداره شود، اما تفاوتهای مهم دیگری هم وجود دارد که عبارتند از:
✔ تمرکز زدایی
صرافی متمرکز توسط نهادهای اداره میشود، اما صرافی غیرمتمرکز توسط تأمین کنندگان نقدینگی و کاربران اداره میشود.
✔ حضانت دارایی
در صرافی های متمرکز حضانت دارایی در دست صرافی است، اما در صرافی غیرمتمرکز کنترل داراییها در دست کاربران است.
✔ زیان غیر دائمی
در صرافی متمرکز، نقدینگی بالا نگرانی از زیان غیر دائمی را برطرف میکند، اما در صرافی غیرمتمرکز ریسک بالایی در ارتباط با زیان غیردائمی در نوسانات بالای بازار وجود دارد.
✔ قوانین و مقررات
در صرافی های متمرکز پایبندی به قوانین و مقررات وجود دارد، اما در مورد صرافی های غیرمتمرکز شناخت مشتری، احراز هویت و مقابله با پولشویی در قوانین وجود ندارد.
✔ نقدینگی
در یک صرافی متمرکز سرمایهگذاران نهادی و پایگاه بزرگ کاربران نقدینگی بالا را تضمین میکنند، اما در یک صرافی غیرمتمرکز عدم پایبندی به قانون و رقابت میان صرافی های نقدینگی را کاهش میدهد.
✔ گزینههای معاملاتی
داشتن گزینههای معاملاتی آنی و آتی از مهمترین شاخصههای یک صرافی متمرکز است. اما صرافی های غیرمتمرکز فقط معطوف به وام دهی و وام گیری ارزهای دیجیتال و معامله گری سوداگرانه هستند.
✔ دسترس پذیری
دسترسی به صرافی های متمرکز بستگی به نهاد متمرکز دارد که صرافی را اداره میکند، اما صرافی های غیرمتمرکز همواره در دسترس کاربران هستند.
مزایا و معایب صرافی غیر متمرکز
حالا که دانستیم صرافی غیر متمرکز چیست و با تفاوتهای صرافی های متمرکز و غیر متمرکز ارز دیجیتال آشنا شدیم، نوبت به بررسی مزایا و معایب این این پلتفرم کاربردی میرسد. حتی اگر بخواهید دارایی خود را در بهترین صرافی غیر متمرکز هم سرمایه گذاری و نگهداری کنید، باید با ابعاد مختلف مزایا و معایب آن آشنا باشید!
✔ مزایای صرافی غیر متمرکز
- تنوع بالای توکنها
صرافی های غیرمتمرکز از تعداد بی شماری از توکنها پشتیبانی میکنند.
- کاهش ریسک حملات هکری
در این صرافیها ارزهای دیجیتال و دارایی افراد در کیف پول دیجیتال آنها نگهداری میشود و آسیبپذیری کمتری در مقابل حمله هکری دارد.
- بی نامی و حریم خصوصی
در این صرافیها نیازی به فاش شدن اطلاعات هویتی نیست و کاربران فقط با اتصال کیف پول ارز دیجیتال خود به این پلتفرمها میتوانند امور مالی خود را انجام دهند.
- کاربرد در کشورهای در حال توسعه
در صرافی های غیرمتمرکز تراکنشها سریع و بینام انجام میشوند، چون ارتباطی با زیر ساختهای بانکی ندارند.
✘ معایب صرافی غیر متمرکز
- رابط کاربری پیچیده
رابط کاربری در صرافی های غیرمتمرکز تا حد زیادی پیچیده است و داخل پلتفرمها نیز اطلاعات دقیقی درباره نحوه استفاده از پنلها وجود ندارد و این یک نقطه ضعف محسوب میشود.
- آسیب پذیری قراردادهای هوشمند
کدهای پلتفرمهای غیرمتمرکز ممکن است حفرههای امنیتی داشته باشند که آنها را در مقابل حملات هکری آسیبپذیر کند. این نقطه ضعف میتواند منجر به از دست رفتن دارایی سرمایهگذاران شود.
- وجود توکنهای پر ریسک
در این صرافیها طیف وسیعی از توکنهای حسابرسی نشده وجود دارد که امکان سوء استفاده، کلاهبرداری و پروژههای غیرقانونی در آنها کم نیست. بنابراین باید توکنهایی را خریداری کنید که آنها را میشناسید و ریسک کمتری دارند.
بهترین صرافی غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۳
اگر قصد دارید با بهترین صرافی های غیرمتمرکز دنیا آشنا شوید، در ادامه لیست صرافی های غیر متمرکز معتبر و قابل اعتماد در سال ۲۰۲۳ را برایتان آماده کرده ایم:
- یونی سواپ (Uniswap)
- پنکیک سواپ (PancakeSwap)
- کرو (Curve)
- سوشی سواپ (SushiSwap)
- اسپوکی سواپ (SpookySwap)
- کوئیک سواپ (QuckSwap)
- ریدیوم (Raydium)
- تریدر جو (TraderJoe)
- آسترو سواپ (AstroSwap)
- ساندی سواپ (SundaeSwap)
استفاده از خدمات این صرافیها برای کاربران ایرانی مجاز است و جزو محبوبترین پلتفرمهای غیرمتمرکز دنیا محسوب میشوند، چون سرعت، حجم معاملات و امنیت بالایی دارند.
جمع بندی
در این مطلب دانستیم که صرافی غیر متمرکز چیست و با چه هدفی راهاندازی شده است. صرافی های غیرمتمرکز با هدف رفع دغدغه کاربران ارزهای دیجیتال درباره کنترل داراییها، حفظ امنیت و تمرکززدایی ایجاد شدند. این صرافیها در حال رقابت با بزرگترین صرافی های متمرکز دنیا هستند و در حال حاضر از محبوبیت فراوانی برخوردار هستند.
پیشنهاد میکنیم اگر قصد خرید ارز دیجیتال را دارید بر روی لینک درج شده کلیک کنید و اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید.
اگر درباره صرافی های غیرمتمرکز سؤالی دارید که در این مطلب به آن پاسخ داده نشده بود، میتوانید در بخش کامنتها مطرح کنید. کارشناسان ما در کوتاهترین زمان پاسخگویی سؤالات شما خواهند بود.
سوالات متداول
امنیت بالای داراییها، غیر متمرکز بودن معاملات، کنترل بر داراییها و حریم خصوصی کاربران
انجام معاملات ارزهای دیجیتال بدون نیاز به احراز هویت کاربران یا اتصال به شبکه بانکی